Gmina
Kampinos

Renta socjalna

Renta socjalna to rodzaj świadczenia, które jest przyznawane osobom pełnoletnim, u których stwierdzono całkowitą niezdolność do pracy, spowodowaną naruszeniem sprawności organizmu, które powstało: przed ukończeniem 18. roku życia/przed ukończeniem 25. roku życia (w trakcie nauki w szkole lub w szkole wyższej)/w trakcie kształcenia w szkole doktoranckiej, studiów doktoranckich lub aspirantury naukowej.

Osobą pełnoletnią w rozumieniu ZUS jest nie tylko osoba, która ukończyła 18 lat, ale także każda kobieta, która nie osiągnęła jeszcze 18 lat, ale zawarła związek małżeński po ukończeniu 16. roku życia.

Renta socjalna może być przyznana na stałe lub na wskazany okres. Świadczenie nie przysługuje:

• osobie, która ma ustalone prawo do emerytury, renty z tytułu niezdolności do pracy, świadczenia przedemerytalnego, zasiłku przedemerytalnego lub nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego;
• osobie, która jest właścicielem lub posiadaczem nieruchomości rolnej o powierzchni użytków rolnych przekraczających 5 ha przeliczeniowych;
• w okresie tymczasowego aresztowania lub odbywania kary pozbawienia wolności.

Dodatek dopełniający do renty socjalnej

Od 1 stycznia 2025 r. osoby uprawnione do renty socjalnej, które są:

• całkowicie niezdolne do pracy oraz
• niezdolne do samodzielnej egzystencji

mogą otrzymać dodatek dopełniający.

Co trzeba zrobić, aby otrzymać dodatek dopełniający do renty socjalnej?

Kto powinien złożyć wniosek

Jeśli jesteś osobą całkowicie niezdolną do pracy i nie masz orzeczenia o niezdolności do samodzielnej egzystencji – złóż wniosek o dodatek dopełniający.

Jeśli masz prawo do renty socjalnej i na 1 stycznia 2025 r. nie masz orzeczonej niezdolności do samodzielnej egzystencji, dodatek dopełniający będzie Ci przysługiwał, gdy złożysz odpowiedni wniosek i otrzymasz orzeczenie o niezdolności do samodzielnej egzystencji.

Złóż wniosek o dodatek dopełniający do renty socjalnej EDD-SOC. Wniosek jest dostępny od 1 stycznia br. na stronie i w każdej placówce ZUS.

Dodatek dopełniający możemy przyznać tylko na podstawie prawomocnego orzeczenia lekarza (orzecznika ZUS lub orzeczenia komisji lekarskiej ZUS), w którym uzna Cię za osobę całkowicie niezdolną do pracy i samodzielnej egzystencji.

Ważne! Do wniosku dołącz zaświadczenie o stanie zdrowia (na druku OL-9), które wystawi Ci Twój lekarz najwcześniej na miesiąc przed dniem złożenia wniosku.

Kto otrzyma dodatek automatycznie

Jeśli jesteś osobą całkowicie niezdolną do pracy oraz niezdolną do samodzielnej egzystencji – nie musisz składać wniosku o dodatek dopełniający.

Jeżeli masz prawo do renty socjalnej oraz na 1 stycznia 2025 r. masz orzeczoną niezdolność do samodzielnej egzystencji, nie musisz składać wniosku. Prawo do dodatku dopełniającego przyznamy Ci automatycznie. Informację o przyznaniu tego dodatku przekażemy na Twoje konto na Platformie Usług Elektronicznych (PUE)/eZUS.

Jaka jest wysokość dodatku dopełniającego

Dodatek dopełniający wynosi 2610,72 zł. Kwota ta będzie waloryzowana raz w roku.

Od dodatku dopełniającego (tak jak od renty socjalnej) odliczamy:

• składkę na ubezpieczenie zdrowotne,
• zaliczkę na podatek dochodowy.

Dodatek dopełniający podlega potrąceniom i postepowaniu egzekucyjnemu na takich samych zasadach jak renta socjalna.

Ważne!
Możemy obniżyć dodatek dopełniający lub zawiesić prawo do jego otrzymywania. Zrobimy to w zależności od przychodu, który osiągniesz, jeśli będziesz pracować lub prowadzić działalność gospodarczą.

Kiedy wypłacamy dodatek dopełniający

Dodatek dopełniający wypłacamy razem z rentą socjalną, w terminach płatności tej renty. Pierwsze wypłaty zrealizujemy w maju 2025 r.

Jeśli otrzymasz dodatek dopełniający automatycznie (czyli bez składania wniosku), wypłacimy Ci wyrównanie dodatku od 1 stycznia 2025 r.

Jeśli otrzymasz orzeczenie o niezdolności do samodzielnej egzystencji po 1 stycznia br., dodatek będzie Ci przysługiwał od miesiąca, w którym spełnisz warunki, najwcześniej od miesiąca, w którym złożysz wniosek.

Ważne!
​​​​​​​Dodatek dopełniający nie przysługuje osobie, która jest tymczasowo aresztowana lub odbywa karę pozbawienia wolności. Nie dotyczy to osoby, która odbywa karę pozbawienia wolności w systemie dozoru elektronicznego.

Świadczenie uzupełniające dla osób uprawnionych do renty socjalnej i dodatku dopełniającego

Jeśli masz prawo do renty socjalnej i świadczenia uzupełniającego dla osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji, to od miesiąca, w którym ustalimy Ci prawo do dodatku dopełniającego, stracisz prawo do świadczenia uzupełniającego.

Prawo do świadczenia uzupełniającego zależy między innymi od łącznej kwoty przysługujących świadczeń emerytalno-rentowych, np. renty socjalnej. Od 1 stycznia 2025 r. będzie to również dodatek dopełniający. Od 1 marca 2025 r. łączna kwota wypłacanych świadczeń nie może przekraczać 2 552,39 zł.

Zmiany w wypłacie renty socjalnej pobieranej łącznie z rentą rodzinną

Jeśli masz prawo jednocześnie do renty rodzinnej oraz renty socjalnej i otrzymujesz oba te świadczenia, to ich łączna kwota nie może przekroczyć 300% kwoty najniższej renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy. Od 1 marca 2024 r. jest to 5636,73 zł.

Jeżeli przekraczasz tę kwotę, to wysokość renty socjalnej obniżyliśmy Ci, w taki sposób aby:

• łączna kwota obu świadczeń nie przekraczała 300% kwoty najniższej renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy, oraz
• kwota obniżonej renty socjalnej nie była niższa niż 10% kwoty najniższej renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy, czyli 187,89 zł. 

Od 1 stycznia br. łączna kwota renty rodzinnej i renty socjalnej nie może przekroczyć 300% najniższej renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy, czyli 5636,73 zł.

Oznacza to, że od 1 stycznia br. otrzymasz wyższą kwotę renty socjalnej, jeżeli:

• masz prawo do renty rodzinnej i renty socjalnej w łącznej kwocie, która jest wyższa niż 200% najniższej renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy oraz
• pobierasz rentę socjalną, obniżoną z uwagi na wysokość renty rodzinnej.

Kwotę renty socjalnej podwyższymy z urzędu, w taki sposób, aby łącznie z kwotą renty rodzinnej nie przekroczyła 300% najniższej renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy.

Jeśli obecnie nie masz prawa do renty socjalnej, ponieważ kwota renty rodzinnej przekracza 200% najniższej renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy, możesz złożyć wniosek o ustalenie renty socjalnej i wypłatę tej renty łącznie z rentą rodzinną.

Czy wysokość renty socjalnej wypłacanej łącznie z rentą rodzinną ma wpływ na wysokość dodatku dopełniającego?

Jeśli od 1 stycznia 2025 r. masz prawo do dodatku dopełniającego, wypłacimy go:

• w pełnej wysokości – jeżeli suma Twojej renty socjalnej łącznie z rentą rodzinną nie przekroczy 300% najniższej renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy,
• w obniżonej kwocie – jeżeli suma Twojej renty socjalnej łącznie z rentą rodzinną przekroczy 300% najniższej renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy. Niższą kwotę dodatku ustalimy z zastosowaniem takiej samej proporcji jak w przypadku obniżonej renty socjalnej.

Podstawa prawna

• Ustawa z dnia 27 czerwca 2003 r. o rencie socjalnej (Dz.U z 2023 r. poz. 2194).
• Ustawa z dnia 27 września 2024 r. o zmianie ustawy o rencie socjalnej oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2024 r. poz. 1615).